Atriyal Fibrilasyon (AFib): Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Kalbin elektriksel sistemi benzersizdir. Sağlıklı bir kalp, düzenli elektriksel uyarılar sayesinde dakikada 60 ila 100 kez kan pompalar ve kanın etkili bir şekilde dolaşımını sağlar. Atriyal fibrilasyon (AFib), düzensiz kalp atışlarıyla karakterize edilen bir aritmi türüdür. AFib, kalpte kan pıhtılarına yol açabilir ve felç, kalp yetmezliği ve diğer kalp ile ilgili sorunların riskini artırabilir.

Bu makale, AFib'in kalbi nasıl etkilediğini inceliyor. Belirtileri, ortaya çıkabilecek olası sorunları ve tedavi yollarını açıklıyor. Hadi başlayalım.

Atriyal Fibrilasyon Nedir?

AFib'in ne olduğunu anlamak, belirtileri fark edip hızlıca tıbbi yardım almanıza yardımcı olabilir. AFib, hızlı ve düzensiz bir kalp atış türüdür. Batı ülkelerinde 20 yaş ve üzeri kişilerin yaklaşık %3’ü bu duruma sahiptir.

Normal bir kalp atışında, kalbin üst kısmı (atriyum) önce kasılır, ardından alt kısmı (ventriküller) gelir. Bu sıralama kanın düzgün bir şekilde kalp boyunca akmasını sağlar. AFib'de, kalp atışını düzenleyen elektrik sinyalleri düzensiz hale gelir ve atriyumlar ventriküllerle uyumsuz bir şekilde atar. AFib, bazen kısa süreli olsa da geri dönebilir; diğer zamanlarda ise kalıcı hale gelir ve bu duruma kronik AFib denir.

Bu durum her yıl yaklaşık 158.000 ölüme neden olmaktadır ve AFib’e bağlı ölümlerin sayısı 20 yıldan fazla bir süredir artmaktadır.

AFib Türleri

Atriyal fibrilasyonun çeşitli türleri şunlardır:

• Paroksismal AFib: Aniden başlayabilir ancak genellikle bir hafta içinde sona erer. Bu durum tedavi ile veya tedavisiz düzelebilir.

• Persistan AFib: Bir haftadan uzun süren bu tür, kalp atışını normal hale getirmek için kardiyoversiyon gibi bir işlem gerektirebilir.

• Kalıcı (kronik) AFib: Sürekli belirtilerin hissedildiği ve tedavi gerektiren türdür.

• Uzun Süreli Persistan AFib: 12 aydan uzun süren ve tedaviye karşı daha dirençli olan bir AFib türüdür.

Atriyal fibrilasyon yaşamı tehdit eden bir durum değildir, ancak kalpte pıhtılara yol açarak felce neden olabilir.

Atriyal Fibrilasyon Belirtileri

Atriyal fibrilasyon belirtileri geniş bir yelpazede değişebilir. Bazı kişiler belirgin belirtiler yaşarken, bazıları yaşamaz. Amerikan Kalp Derneği'ne göre en yaygın belirti kalbin çırpınmasıdır. Diğer olası belirtiler:

• Çarpıntı (kalbin çırpınması veya hızlı atması hissi)

• Genel yorgunluk

• Nefes darlığı

• Baş dönmesi

• Göğüs ağrısı

• Kafa karışıklığı (özellikle yaşlı bireylerde)

Bu belirtileri düzenli olarak kaydetmek ve bir sağlık profesyoneline iletmek önemlidir. Böylece uygun tedaviye yönlendirilmeniz sağlanabilir.

Atriyal Fibrilasyon Nedenleri

AFib, çoğunlukla diğer kalp ve damar hastalıkları olan kişilerde daha yaygındır. AFib olan kişilerin beşte biri hipertansiyona sahiptir. AFib’e yol açabilecek diğer kalp sorunları şunlardır:

• Kalp yetmezliği

• Kalp krizi

• Kalp kapak hastalıkları

• Doğuştan gelen kalp sorunları

Kalp dışındaki bazı risk faktörleri ise şunlardır:

• İleri yaş

• Aile öyküsü

• Tiroid sorunları

• Akciğer hastalıkları

• Obstrüktif uyku apnesi

• Diyabet

• Obezite

• Kronik böbrek hastalığı

• Enfeksiyonlar/viral hastalıklar

• Bazı ilaçlar

Atriyal Fibrilasyon Teşhisi

AFib'in fark edilmesi her zaman kolay değildir, çünkü belirtiler her zaman belirgin olmayabilir. Teşhis için doktor bazı testler yapar ve tıbbi geçmişiniz ile belirtilerinizi sorgular. AFib teşhisi koyabilecek bazı testler şunlardır:

• Elektrokardiyogram (EKG): Kalbin elektriksel uyarılarını değerlendirir ve anormallikleri tanımlar.

• Holter Monitör: Gün boyunca kalp atışını kaydeden bir cihazdır.

• Olay Monitörü: Belirli zamanlarda kısa süreli kaydedilen bir cihazdır.

• Ekokardiyogram: Kalbin ultrasonu ile yapısını gözlemlemek için kullanılan bir taramadır.

• Kan Testleri: Tiroid sorunları gibi AFib’e yol açabilecek sağlık sorunlarını tespit edebilir.

Atriyal Fibrilasyon Tedavisi

Doktorunuz belirtilerinize ve tercihinize göre kişiselleştirilmiş bir tedavi planı hazırlayacaktır. AFib tedavi seçenekleri şunlardır:

• İlaçlar: Antikoagülanlar, kalp hızını yavaşlatan ilaçlar ve antiaritmik ilaçlar AFib tedavisinde kullanılır.

• Kardiyoversiyon: Elektriksel veya ilaçla kalp ritmini normale döndürme işlemi.

• Kateter Ablasyon: Kalpte düzensiz atışları düzeltmek için küçük yaralar oluşturarak yapılan bir işlemdir.

• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Dengeli beslenme, düzenli egzersiz ve alkol veya sigaradan kaçınma gibi sağlıklı değişiklikler AFib’i yönetmeye yardımcı olabilir.

Atriyal Fibrilasyon ile Yaşamak

AFib ile yaşamak zorlayıcı olabilir, ancak uygun yönetimle birçok insan normal ve aktif bir yaşam sürdürebilir. İşte bazı ipuçları:

• Tedavi Planınıza Uyun: İlaç ve tedaviye bağlı kalmak çok önemlidir.

• Belirtilerinizi İzleyin: Belirtilerinizi takip edin ve doktorunuzla paylaşın.

• Aktif Kalın: Günlük egzersiz yapın ancak başlamadan önce doktorunuza danışın.

• Stresi Yönetin: Meditasyon, yoga ve derin nefes egzersizleri gibi teknikler uygulayın.

Ne Zaman Tıbbi Yardım Almalısınız?

AFib, çoğunlukla tedaviyle yönetilebilir ancak bazı durumlarda acil tıbbi yardım gerekir:

• Göğüs Ağrısı: Kalp krizi belirtisi olabilir ve acil müdahale gerektirir.

• Şiddetli Nefes Darlığı: Ani veya ciddi nefes darlığı varsa.

• Bayılma veya Bayılma Hissi: Ciddi bir sorunu işaret edebilir.

• Felç Belirtileri: Ani uyuşukluk, konuşma güçlüğü veya şiddetli baş ağrısı acil yardım gerektirir.

Atriyal fibrilasyon sık görülen ciddi bir kalp sorunudur. Nedenlerini anlamak, belirtileri tanımak ve tedavi yöntemlerini bilmek önemlidir. AFib olduğunuzu düşünüyorsanız, doğru tanı ve uygun tedavi için bir doktora başvurun. OMRON Complete gibi ileri teknolojiye sahip evde kullanıma uygun EKG cihazları, düzensiz kalp ritimlerini erken tespit ederek zamanında tıbbi müdahaleye olanak tanır.